Jak pomóc psu przetrwać czas Sylwestrowych wystrzałów?

Czas Sylwestrowy to trudny okres dla większości psów. Hałasy, krzyki, śpiewy i oczywiście wystrzały fajerwerków towarzyszące świętowaniu pożegnania starego i powitania nowego roku, są dużym obciążeniem dla wrażliwych uszu naszych czworonożnych podopiecznych. Najczęściej zostają one w ten dzień same w domu, co jeszcze potęguje ich strach. Dlatego, jako odpowiedzialni właściciele musimy stworzyć naszym zwierzakom taki komfort, żeby jak najmniej odczuły stres związany z sylwestrową zabawą.

U psów zakres słyszalnych dźwięków waha się w granicach od 15 do 40 000 Hz, zaś u człowieka zakres ten wynosi 16 do 20 000 Hz, psy słyszą też z o wiele większej odległości niż ludzie. W rzeczywistości psi słuch jest tak wyczulony, że dźwięki, które dla ludzi są głośne lub denerwujące, mogą stanowić zamach na psie uszy.

Huki i wystrzały Sylwestrowych petard to dźwięki o częstotliwości od 70- 110 dB, bardzo często powodują silny strach i stres u niektórych psów, a nawet w dużym natężeniu mogą powodować ból.

Nie wszystkie psy jednak jednakowo znoszą hałasy dobiegające zza okien. Niektóre czworonogi przesypiają noc sylwestrową, inne uciekają w najdalszy kąt pokoju, jeszcze inne dostają swoistego ataku szału i zaczynają miotać się po całym domu.

Dużą role w występowaniu strachu czy lęku u psów odrywa częstotliwość, natężenie i impulsywność dźwięków; oraz pewna wrażliwość na odgłosy, która może być uwarunkowana genetycznie bądź związana jest z wcześniejszymi traumatycznymi doświadczeniami z hałasem.

Pies który odczuwa silny lęk i jest ze stresowany zazwyczaj:

dyszy,
drży,
ślini się,
gubi nadmiernie sierść,
mogą pocić się jego łapki,
pies może biegać po całym domu szukając bezpiecznego miejsca, chować się po kątach, może też kopać w panice w podłodze,
oddawać pod siebie mocz lub kał,
na spacerze wystraszony pies może próbować wyrwać się z obroży i biec przed siebie w panice.

Z tego powodu, jeśli jesteś opiekunem psa i obawiasz się o jego kondycję i samopoczucie w tę noc, warto odpowiednio się do niej przygotować i zapewnić psu jak najwięcej komfortu oraz poczucia bezpieczeństwa na czas sylwestrowej strzelaniny.

Najlepiej zacząć minimum na dwa tygodnie przed Sylwestrem czyli już teraz!

I.Środki wspomagające

Gdy twój pies bardzo źle znosi okres sylwestrowy i wyraźnie odczuwa stres, możesz zastosować środki działające na poprawę równowagi nastroju psa, łagodzące odczuwanie negatywnych emocji i niepokoju. Zalecone przeze mnie środki są bezpieczne i nie mają skutków ubocznych (pomijając możliwe wystąpienie alergii na któryś z ich składników). Bardzo istotne przy skutecznym stosowaniu wielu preparatów jest podawanie ich wcześniej- najlepiej przez dwa tygodnie, tak aby ich działanie było skumulowane.

By zwiększyć szanse działania preparatów konieczne jest stosowanie ich razem z ćwiczeniami z zakresu modyfikacji zachowania które opisane są poniżej.

1.Preparaty ziołowe

Istnieją rozmaite ziołowe preparaty, które można podawać swoim zwierzętom np:

• Kalm Aid,

• Stress Out,

• Dolvit Calm

W preparatach tych zazwyczaj znajdują się mieszanki ziół takich jak: waleriana, melisa i dziurawiec, które działają uspokajająco.

2.Preparaty feromonowe

Są to preparaty zawierające syntetyczną postać naturalnie występującego feromonu (DAP). Umieszczone w środowisku zwierzaka pozwalają zwiększyć jego poczucie bezpieczeństwa i minimalizują odczuwanie stresu.

Feromony występują w postaci sprayów, dyfuzorów i obroży takie jak np.

obroża lub dyfuzor Adaptil
Obroża lub spray adaptacyjny dr Seidla

Wybór odpowiedniej postaci powinien być uzależniony od miejsca, w którym będzie przebywał pies w trakcie ekspozycji na bodziec wywołujący stres. Dyfuzor skuteczny będzie w małych pomieszczeniach. Sprayem możemy wypsikać kryjówkę psa, kocyk. Pies noszący obrożę feromonową jest stale pod wpływem ich działania. Można zastosować więcej jak 1 rodzaj preparatu.

3. Nutraceutyki z L-tryptofanem i biopeptydem mleka

Kolejnymi skutecznymi preparatami, które można zakupić bez recepty i będą pomocne w trakcie przygotowań do sylwestra są preparaty pomagające regulować pewne funkcje fizjologiczne, które pozytywnie wpływają na samopoczucie i nastrój psa. Np:

RelaxerVet
Calmex
Zylkene

Skuteczność stosowanych preparatów jest uzależniona od stosowania terapii behawioralnej, poziomu lęku który odczuwa pies w momencie ekspozycji na bodziec. Jeśli twój pies wykazuje bardzo silny lęk wymienione terapie i preparaty uzupełniające mogą nie przynieść wystarczającej ulgi. W takim przypadku najlepszym rozwiązaniem będzie zgłoszenie się do specjalisty, zoopsychologa i interwencja farmakologiczna.

Ostrzegam również przed środkiem uspakajającym o nazwie Sedalin, który często zalecany jest przez niektórych lekarzy weterynarii. Sedalin jest lekiem, który przez swoją substancję czynną sprawia, że zwierzę może być apatyczne ( co w mniemaniu człowieka świadczy o „uspokojeniu”) oraz ma problem z kontrolowaniem mięśni, ponieważ jest to lek działający na przewodzenie – osłabia motorykę.

Sedalin jednak nie wygasza świadomości – znaczy to, ze pies nadal wie, co się wokół niego dzieje i rezultatem tego mamy psa, który panicznie się boi, ale nie może uciec, ani jakkolwiek zareagować ponieważ lek osłabił działanie jego mięśni.

II. Przyzwyczajaj stopniowo psa do dźwięku i pokaż mu że nie ma się czego obawiać.

By zastąpić złe skojarzenie dobrym powiąż bodziec (dźwięk fajerwerków) z czymś pozytywnym, z czymś co pies uwielbia. Może to być jedzenie lub wspólna zabawa.

Przygotuj

ulubione smakołyki psa, które najlepiej zaaplikuj w zabawkę typu kong wypełnioną pysznościami, mokrą karmą, pasztetem do wylizania. (gryzienie i żucie to czynność rozładowująca napięcie i stres, wyciszająca oraz pomagająca przywrócić równowagę emocjonalną)
nagrania np. na YouTube z dźwiękiem wystrzału fajerwerków
bezpieczne miejsce, w którym pies czuje się komfortowo

Wybierz taki czas na sesję gdy pies jest po spacerze i właśnie sobie wypoczywa oraz jest zrelaksowany:

Wydaj psu zabawkę do wylizania
Gdy pies zajmie się jedzeniem włącz nagranie z dźwiękiem wystrzałów na początku bardzo cicho
Obserwuj zachowanie psa, gdy nie zwraca uwagi na dźwięki, delikatnie pogłośnij
Jeżeli pies zareaguje, pozostań na tej głośności i zachęć do zabawy zabawką i dalszego gryzienia i żucia
Pamiętaj pies powinien zauważać że pojawia się dźwięk, ale nie dopuść do tego by pies był w silnym stresie i był przerażony.
Gdy zauważysz że niepokój się nasila, zmniejsz głośność nagrania i ponownie zachęć psa do jedzenia z zabawki. - Gdy reakcja psa jest intensywna w trakcie sesji to znaczy że gdzieś popełniłeś błąd, takiej sytuacji trzeba wyciągnąć wnioski z błędu i następnym razem wolniej przechodzić do kolejnego etapu (zwiększać głośność) i robić mniejsze kroki
Pozwól psu dokończyć jedzenie z zabawki, wyłącz nagranie i po tym zabierz i schowaj zabawkę.
Przeprowadzaj takie sesje kilka razy dziennie ale nie dłużej niż po 5 min.

II. Stwórz psu bezpieczne schronienie

Psy najczęściej jako azyl i bezpieczną przestrzeń wybierają norki osłonięte z min. trzech stron. Dla tego warto przed stresującym wydarzeniem psu stworzyć takie miejsce. Najlepiej w takich sytuacjach sprawdza się kenel klatka, ustawiona w ustronnym wyizolowanym od dźwięków miejscu. Jeśli twój pies czuje się komfortowo w klatce, wykorzystaj ją do tego celu. Można również wykorzystać do tego stół przykryty grubym kocem lub przestrzeń za kanapą okryta poduszkami.

1.Zachęć psa smakołykiem do wejścia do przygotowanej przez ciebie norki. Nagradzaj miłym spokojnym głosem np słowami „ dobry pies” za wejście, i wydaj smakołyk.

2.Gdy pies przebywa w norce, daj mu do zabawy gryzak wypełniony pysznym jedzonkiem.

3.Kiedy pies zacznie czuć się dobrze w schronieniu i wyraźnie jest zrelaksowany w trakcie wyjadania jedzenia z zabawki, możesz przejść do przyzwyczajania psa do dźwięków wystrzałów.

4.Powtarzaj wiele razy, kilka razy dziennie po max. 5 minut sesję przyzwyczajania psa do odgłosów petard w schronieniu.

III. Inne metody uspokajania psa

Warto wspomnieć również o innych alternatywnych metodach minimalizowania stresu u psów takich jak akupresura.

Przez ostatnie lata bardzo popularne stało się stosowanie owijek lub kamizelek

typu Anxiety Wrap lub Thundershirt.

Zastosowanie owijki TTouch dzięki odpowiedniemu naciskowi w różnych punktach ciała poprawia krążenie, ogranicza napięcie i działa uspokajająco i zwiększa równowagę emocjonalną psa.

Do wykonania takiej owijki można wykorzystać szeroki bandaż elastyczny lub podłużny materiał.

Instrukcja wykonania owijki:

1.Owijanie zaczynamy od przedpiersia

2. Krzyżujemy na karku

3.Krzyżujemy pod brzuchem

4. Wracamy ponownie na grzbiet i zawiązujemy na supeł.

Owijka musi zostać wykonana tak by przylegała mocno do ciała, ale nie sprawiała psu silnego ucisku i dyskomfortu przy poruszaniu czy wypoczynku. Warto wspomnieć o tym by wcześniej przyzwyczaić psa do obecności czegoś na ciele i nie zakładać po raz pierwszy w dzień stresującego wydarzenia.

IV. Spacery w okresie sylwestrowym

Niestety miłośnicy huków i wystrzałów zaczynają swoją zabawę już w trakcie dnia.

Wychodząc na spacery pamiętaj o tym by pies był przypięty do solidnej smyczy, z dość ciasno zapiętą obrożą lub z założoną obrożą i szelkami zapiętymi na dwie smycze lub jedną z dwoma karabińczykami. Wystraszony pies ucieka i biegnie przed siebie w popłochu. Pies, który został wystraszony np hukiem, w silnym stresie może nie znaleść drogi powrotnej do domu i istnieje duże ryzyko zaginięcia.

Warto także wspomnieć tu o zawieszonej adresówce z numerem telefonu i zaczipowaniu czworonoga. Gdyby zdarzyło się, że ze strachu ucieknie, łatwiej będzie Ci go znaleźć.

W dniu Sylwestra zaplanuj spacery z psem.

Na pierwszy spacer wyjdź bardzo wcześnie rano.

Kolejny spacer zaplanuj tak by był dłuższy a pies w jego trakcie miał możliwość realizowania potrzeby eksploracji i aktywności fizycznej, które redukują stres. Ponieważ podczas wysiłku fizycznego wydziela się serotonina – hormon szczęścia, warto więc zafundować psiakowi kilka minut intensywnej zabawy, co korzystnie przełoży się na jego samopoczucie.

Ostatni spacer zaplanuj wcześniej niż zawsze- jeszcze przed nasileniem wystrzałów.

Na sylwestrowe spacery z psem powinna wychodzić zawsze osoba dorosła.

VI. Dzień sylwestrowy

Jeśli zostajesz z psem

W dzień sylwestra pozwól psu schować się do przygotowanej wcześniej norki: odizolowanej od dźwięku, przykrytej kocem, ustawionej w bezpiecznym i ustronnym miejscu.

Przygotuj dom na czas wystrzałów

zasłoń żaluzje,
pozamykaj okna by jak najmniej bodźców (błyski i dźwięki) docierało do psa,
możesz też włączyć telewizje lub radio
na czas największego nasilenia huku ustaw wysoką głośność telewizora to również pomaga nieco w odczuwaniu dźwięków z dworu.

Nie krzycz na niego, nie pocieszaj nadmiernie – Twoje zainteresowanie może jeszcze bardziej spotęgować jego strach.

Zachowuj się spokojnie, nie panikuj, twój nastrój i stan emocjonalny ma wpływ na samopoczucie psa, jeśli twoje zachowanie będzie spokojne pies będzie upewniał się, że nic mu nie grozi.

Twoje zachowanie powinno być takie jak by nic szczególnego się nie działo. Gdy pies przyjdzie po pieszczoty i odrobine wsparcia nie ignoruj go. Spokojnie pogłaszcz, możesz też zająć psa ulubioną zabawką, z której będzie wylizywał jedzonko.

Gdy pies zostaje sam na czas sylwestra

Jeśli wychodzisz tego dnia i pies zostaje sam, zaplanuj wyjście tak by nie odbywało się ono w pośpiechu i z zamieszaniem. Postaraj się by przypominało twoje standardowe wyjście z domu.

Zostaw zwierzakowi sweter lub bluzę przesiąkniętą Twoim zapachem, która będzie mu o Tobie przypominać. Zasłoń okna, włącz telewizor lub radio, zostaw psu zabawki którymi będzie mógł się zająć.

Powyższe rozwiązania będą na pewno pomocne jeśli twój pies podczas sylwestra odczuwa dyskomfort i stres na umiarkowanym poziomie. Jednak gdy twój pies odczuwa bardzo silny lęk lub fobię nie tylko w sylwestra ale ogólnie w obecności innych głośnych dźwięków takich jak burza czy dźwięk silnika samochodowego, wówczas zaproponowane rozwiązania mogą nie wystarczyć. W takiej sytuacji warto rozważyć indywidualną konsultację z behawiorystą, który w porozumieniu z weterynarzem zaproponuje odpowiednią do potrzeb terapię behawioralna i farmakologiczną.

Bibliografia:

1.Wilde N., Pies się nie boi. Jak pomóc psu pokonać jego lęki, Galaktyka, Łódź 2009

2. Horowitz D.F., Mills D.S., Medycyna behawioralna psów i kotów, Galaktyka, Łódź 2016

3. Fisher S., Miller M., Pies. 100 sposobów na rozwiązanie jego problemów, IBSN 978-83-7495-922-3

4. Case L.P., Pies zachowanie, żywienie i zdrowie, Galaktyka, Łódź 2010

5. Dodman N., Pies, który kochał zbyt mocno, Galaktyka, Łódź 2006